احترام به زن این است که به زن فرصت داده بشود تا آن نیروها و استعدادهاى برجسته و عظیمى را که در درون هر انسانى خداى متعال به ودیعه نهاده است- از جمله زن و استعدادهایى که فقط در درون زنان وجود دارد- این استعدادها در سطوح مختلف بروز کند؛ در سطح خانواده، در سطح جامعه، در سطح بینالمللى، براى علم، براى دانش و معرفت و تحقیق، براى تربیت و سازندگى. احترام به زن این است.
یکی از معضلاتی که امروزه گریبانگیر زنان است، مسئله شناخت و بروز استعدادهای ذاتی دختران و زنان است. این مسئله محدود به فرهنگ و کشور ما نیست. متأسفانه در همه نقاط این کره خاکی زنان به دلیل محدودیتهای محیطی اول در شناخت استعدادهای خود دچار مانع هستند و بعد اگر توانمندی و نیروی درونی خود را بشناسند فرصت کافی برای پرورش و به ظهور رساندن این استعدادها را ندارند.
این مسئله را میتوان از ابعاد مختلف بررسی کرد. گاهی زنان به خاطر داشتن روحیات زنانه یا آن استعدادهای ذاتی زنان مثل علاقه به مادری کردن برخوردهای نامناسبی از سوی محیط دریافت میکنند. مثلاً اگر بانوی دانشجویی بخواهد فرزنددار شود از سوی محیط دانشگاه سرزنش میشود که چرا باید زمان خود را به فرزندآوری اختصاص دهد. یا از سوی دیگر وقتی زنی با استعداد در یک محیط کاری مایل به داشتن فرزند باشد از سوی دیگران مورد عتاب قرار میگیرد که نباید زمان رشد و تمرکز بر کار خود را با فعالیت دیگری مثل فرزندآوری که ممکن است تمام توجه و وقت زن را (حتی کوتاهمدت) به خود اختصاص دهد، معطوف دارد. بخش دیگری از نادیده گرفتن حقوق و احترام زن آن جاست که او را از پرورش و رشد استعدادهای اجتماعی محروم دارند. مثل اینکه اگر زنی در شرایط بالا قرار گرفت و بین تحصیل و اشتغال یا هر فعالیت اجتماعی دیگری و فرزندآوری مجبور به خانهنشینی شده و نتواند در کنار مادری به علایق خود بپردازد.
برای بررسی اصول و چارچوبهای یک تفکر باید رهبران و اندیشمندان آن تفکر را مورد بررسی قرار داد. مقام معظم رهبری پس از امام خمینی وظیفه هدایت و تعیین سیاستهای کلی حاکم بر جریان انقلاب اسلامی را بر عهده دارند. مطابق آنچه در ابتدای متن اشاره شد؛ ایشان از دوران فعالیت انقلابی و پس از تثبیت و استقرار حکومت مکرر بیان کردهاند که از رشد و تعالی زنان حمایت کرده و آن را مطابق با اصول اسلام میدانند. ایشان به منظور تعیین حدود و حق رشد زن میفرمایند که سطوح مختلف باید لحاظ شود. خانواده و جامعه و بینالملل! علم و تربیت و سازندگی. استعدادهای ذاتی انسانی و آنچه که خاص جنس زنانه است! با مطالعه و بررسی جریانات فکری رهبران سیاسی کشورهای مختلف به روشنی میتوان دریافت که در هیچ جریانی به این میزان به تمامی ابعاد زنان با حد اختیار توجه نشدهاست. نه زنان صرف وظیفه مادری منحصر به خانه شدهاند و نه به خاطر چرخیدن چرخهای توسعه استعدادهای زنانهشان تقبیح شدهاست، بلکه تمامی ابعاد زن محترم و ارزشمند شمرده شدهاست.
اما یک نکته مهم وجود دارد. این سخنان متأسفانه هنوز بعد از دههها در جامعه به اجرا نرسیدهاست برای اجرایی شدن این موارد تمامی جامعه- زن و مرد- باید تلاش کنند و باور کنند که در صورت رشد همه جانبه زنان در کنار مردان هر دوجنس منتفع خواهند شد.
پژوهشگر حوزه زنان و خانواده