مدیر دفتر حفاظت آب و خاک سازمان حفاظت محیط‌زیست نسبت به قرار گرفتن خطوط نفت، گاز و آب در مسیر فرونشست‌ها و خسارت‌های جدی به زیرساختهای ملی هشدار داد.
مدیر دفتر حفاظت آب و خاک سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت: مسئله فرونشست زمین عمدتاً در دشت‌های فلات مرکزی، یعنی ناحیه مرکزی ایران، جنوب البرز و شمال و شرق زاگرس رخ می‌دهد که عمده مصارف وابسته به منابع آب زیرزمینی است. متأسفانه برداشت‌های غیر اصولی و غیرمجاز از منابع آب زیرزمینی باعث شده است که تراز آب زیرزمینی در آبخوان‌ها افت‌های نسبتاً شدیدی داشته باشند. به دنبال این مسئله پدیده فرونشست در نواحی مرکزی ایران ما را تهدید می‌کند و شهر‌های بزرگ مثل اصفهان، تهران و دیگر شهر‌هایی که روی آبخوان‌های مهم کشور واقع شده‌اند در معرض این خطر هستند.
علی مریدی افزود: اگرچه خطر فرونشست شروع شده، اما به این دلیل که به صورت دفعی است، متأسفانه هنوز جدی گرفته نشده‌است. اگر خدای نکرده روزی نشست‌های غیرمتقارن داشته باشیم و بخشی از زمین به صورت فروچاله نشست کند، قطعاً خسارت‌هایی جدی به ما خواهد زد. خطوط نفت و گاز و آب و دیگر سازه‌هایی که ساخته‌ایم، اگر در مسیر فرونشست‌ها قرار بگیرند، مشکلات جدی ایجاد خواهد شد و زمانی هم که اتفاق بیفتد دیر است و کاری نمی‌شود کرد؛ یعنی اگر فرونشست اتفاق بیفتد، علاوه بر خسارت‌هایی که به سازه‌ها وارد می‌شود، عملاً آن دشت غیرقابل بازگشت نیز خواهد شد، زیرا ظرفیت ذخیره آب در داخل خودش را از دست می‌دهد.
وی با اشاره به دلیل اصلی این پدیده گفت: تکلیف چاه‌های غیرمجاز مشخص است و حفر آن‌ها بدون اجازه وزارت نیرو و نظارت آن بوده‌است. قطعاً باید این چاه‌ها پر و از مدار خارج شوند. در کنار آن چاه‌هایی هم که مجاز هستند، ممکن است بهره‌برداری مطابق با میزان مجاز پروانه‌شان نداشته‌باشند که باعث شده‌است به مرور سطح آب زیرزمینی در بسیاری از شهر‌های کشورمان مانند دشت تهران کرج، دشت‌های استان‌های اصفهان، کرمان و خراسان رضوی و دشت‌های مرکزی ایران همگی با افت شدید مواجه شوند. نگرانی ما این است اگر شرایط زمین‌شناسی این دشت‌ها به گونه‌ای باشد که پتانسیل فرونشست به صورت غیرمتقارن نیز داشته باشند، خسارت‌های جدی به زیرساختهای کشور وارد کنند.
وی گفت: واقعیت این است که بالغ بر یک دهه و حتی بیشتر از آن کارشناسان و متخصصان آب نسبت به این موضوع هشدار داده‌اند. حتی طرحی تحت عنوان تعادل بخشی آبخوان‌ها داریم که متولی آن وزارت نیرو است و هدفش هم این است مصارف آب در دشت‌های کشور را مدیریت کنیم و جلوی کاهش تراز آب زیرزمینی و به تبع آن فرونشست را بگیریم.
مریدی اظهار کرد: در کنار آن هم تقریباً می‌شود گفت در دو یا سه برنامه اخیر یعنی برنامه پنجم و ششم، مسئله تعادل بخشی آبخوان‌ها و کاهش مصارف تا حتی ۱۰ میلیارد متر مکعب هم مطرح شده‌است، اما هدف‌ها و برنامه‌هایی که گذاشتیم تحقق پیدا نکرده‌است.
وی گفت: مسئله آب‌های زیرزمینی و فرونشست یکی از مهمترین بحران‌هایی است که ما را تهدید می‌کند و اگر از وضعیت حفاظت و صیانت نکنیم، دشت‌هایی که تمدن‌های مختلف در آن طی هزاران سال شکل گرفته‌اند، عملاً نابود خواهد شد؛ این موضوع یک شعار یا بزرگنمایی نیست.
