جوان آنلاین: صعود سپاهان به مرحله حذفی لیگ قهرمانان آسیا اگرچه بارقههای امید را برای فوتبال باشگاهی ایران زنده نگه داشت، اما همانطور که پیشبینی میشد آخرین نماینده کشورمان نیز مقابل حریف تا دندان مسلحش با گلهای خورده زیاد از گردونه رقابتها کنار رفت تا یک بار دیگر با این واقعیت تلخ مواجه شویم که در میان قدرتهای باشگاهی قارهکهن حرفی برای گفتن نداریم. تکرار ناکامی در فوتبال باشگاههای آسیا حسرت مان برای رسیدن به جام را به ۳۵ سال رساند. طی این مدت شرایط فوتبال باشگاهی در قاره دگرگون شده و کشورها برای رسیدن به سطح جهانی تلاش زیادی کردهاند، اما در فوتبال ما تنها دستمزد بازیکنان، مربیان و خرج و مخارج باشگاهها رشد داشته و در عوض از نظر فنی روندی نزولی را تجربه کردهایم.
وضعیت این روزهای مدعیان فوتبال در آسیا به هیچوجه قابل مقایسه با شرایط ما نیست. عقبماندگی مستطیلسبز ایران از رقبا تنها به بحث فنی خلاصه نمیشود بلکه در زمینه برنامهریزی، مدیریت حرفهای، آموزشی، زیرساختها و سرمایهگذاری نیز فقط شعار و وعده دادهایم. اصرار روی تداوم مدیریت غیرحرفهای و عمل نکردن به وعدهها کار را به جایی رسانده است که حتی تیمهای درجه ۲ و ۳ آسیا نیز از ما پیشی بگیرند. جدا از ترقی تیمهای شرق قاره، در غرب آسیا و همین کشورهای همسایه خودمان، سالهاست تفکراتشان جهانی شده و از نظر امکانات و زیرساختها به جایی رسیدهاند که بهترین تیمهای جهان اردوهایشان را در حاشیه خلیجفارس برگزار میکنند. مدیران ایرانی نیز در مواجهه با این سطح از پیشرفت و حرفهایگری با ذوق و شوق از امکانات تیمهای حریف فیلمبرداری میکنند! فراموش نکنیم استقلال، یکی از قطبهای فوتبال ایران، برای دومین فصل متوالی به دلیل نگرفتن مجوز حرفهای از لیگ قهرمانان کنار گذاشته شد! آن هم در شرایطی که مدیران دم از برطرفکردن مشکلات کسب مجوز حرفهای میزدند، ولی در نهایت AFC باز هم به آبیها مجوز حضور در لیگقهرمانان نداد.
سپاهان در گروه C رقابتها حریف سرسختی، چون الاتحاد داشت. همگروهی با این تیم عربستانی مشکلات زیادی برای فوتبال کشورمان ایجاد کرد. اولین رویارویی تیم مورایس در آسیا با تیم نیروهوایی عراق بود. در این بازی زردپوشان بازی برده را با تساوی ۲-۲ عوض کردند تا در اولین گام مقابل حریف متوقف شوند. نخستین میزبانی سپاهان دیدار با الاتحاد بود، ولی متأسفانه بروز برخی حواشی و کجسلیقگیهای صورتگرفته باعث شد ناظر بازی اجازه برگزاری دیدار را ندهد و کنفدراسیون آسیا نیز در نهایت رأی به برتری ۳ بر صفر نماینده عربستان دهد. آلمالیق ازبکستان راحتترین حریف سپاهان بود؛ این تیم در مجموع دو بازی رفت و برگشت ۱۲ گل به حریف ازبک خود زد. پیروزی بر نیروهوایی شانس صعود را افزایش داد. هرچند سپاهان در عربستان مغلوب الاتحاد شد، ولی این تیم به عنوان یکی از بهترین تیمهای دوم مسابقات راهی یکهشتم نهایی شد. تقابل با الهلال، تیمی پرستاره، متمول و با امکانات سختافزاری مدرن، قطعاً برای هیچ تیم ایرانی آسان نیست. سپاهان در بازی رفت میزبان بود و خوشبختانه اینبار مسئولان موانع موجود را رفع کردند و مشکلی برای انجام دیدار در نقشجهان وجود نداشت. تیم اصفهانی نیمه اول را با یک گل پیروز شد، اما طوفان الهلال در نیمهدوم سه گل به همراه داشت. همین اتفاق در بازی برگشت هم تکرار شد؛ برتری سپاهان فقط یکنیمه طول کشید و بعد از آن سه بار دروازه پیام نیازمند باز شد تا آخرین بازمانده فوتبال ایران از لیگقهرمانان کنار برود.
در حضور النصر عربستان، پرسپولیس از همان ابتدا نیز میدانست نمیتواند امیدی به صدرنشینی داشته باشد. الدحیل قطر و استقلال تاجیکستان تیمهایی بودند که تیم یحیی گلمحمدی به شکست آنها امیدوار بود. میزبانی از النصر و اولین حضور کریس رونالدو با استقبال تاریخی هواداران از این بازیکن پرتغالی همراه بود. اولین بازی قرمزها در این فصل لیگقهرمانان با باخت ۲ بر صفر در آزادی همراه شد. پیروزی اقتصادی (یک بر صفر) برابر الدحیل امیدها را برای صعود پرسپولیس زنده کرد. پس از آن هم سرخپوشان در مصاف با استقلال تاجیکستان به خوبی از امتیاز میزبانی استفاده کردند و ۲ بر صفر به پیروزی رسیدند، اما کارشان در بازی برگشت گره خورد و تساوی یک - یک به ضررشان تمام شد. پرسپولیس در زمین النصر نیز با تساوی بدون گل متوقف شد تا سرنوشت صعود به بازی با الدحیل کشیده شود. پرسپولس باید در خانه تیم قطری را میبرد و گل زودهنگام شهاب زاهدی هواداران پرشور در آزادی را امیدوار کرده بود، اما پنالتی ازدسترفته گولسیانی و همچنین گلزنی مونتاری و اولونگا برای الدحیل، همه آرزوهای آنها را نقش برآب کرد. النصر ۱۴ امتیازی صعود کرد و پرسپولیس هشتامتیازی از صعود بازماند.
اولین حضور در آسیا برای نساجی سختتر از حد تصور بود. این تیم مازندرانی حتی نتوانست دیدارهای خانگیاش را در قائمشهر برگزار کند. تبعید به تهران و بازی در آزادی برای یک تیم آسیایی اصلاً خوب نیست، ولی به هر حال نساجی با قهرمانی در جامحذفی برای نخستینبار جواز بازی در لیگقهرمانان را کسب کرد. در گروه چهارم الهلال، مومبایسیتی و نوبهار حریفان نساجی بودند. شاگردان سیدمهدی رحمتی ابتدا به هند رفتند و با مومبایسیتی بازی کردند. پیروزی ۲ بر صفر شروعی امیدوارکننده برای نساجی محسوب میشد، ولی باخت ۳ بر صفر در آزادی برابر الهلال واقعیتها را آشکار کرد. نساجی حتی نتوانست از پس نوبهار بربیاید و در مجموع دو بازی رفت و برگشت ۵ بر ۲ شکست خورد. باخت در دیدار برگشت کار نساجی را یکسره کرد و نساجی لقب اولین تیم حذف شده ایرانی از آسیا را گرفت. تیم مازندرانی در نهایت با کسب تنها شش امتیاز و سومی در گروهش به کار خود در لیگقهرمانان پایان داد.
فوتبال آسیا هر سال تغییرات زیادی را تجربه میکند چراکه کنفدراسیون تلاش میکند فوتبال قارهکهن را در مسیر پیشرفت قرار دهد. تیمهای متمول عربی با پولپاشیهای گسترده، ستارههای اروپا را خریده و به آسیا کشاندهاند، آنها علاوه بر این برنامهریزی ویژهای هم برای ترقی فوتبال خود دارند. در این بین تیمهای شرق قاره نیز کماکان روی اهداف بلندمدت خود کار میکنند و چشماندازشان فراتر از آسیاست، اما ما هنوز تکلیفمان با خودمان معلوم نیست. از یک طرف میلیاردها تومان را از بیتالمال خرج خرید بازیکن و مربی میکنیم، در حالی که باشگاهها هر فصل بدهیهایشان اضافه میشود و از طرف دیگر حتی امکانات اولیه پیشرفت را نداریم و بدیهیترین قوانین فوتبال حرفهای را نیز رعایت نمیکنیم. در واقع نداشتن اهداف کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت باعث شده است باشگاهها فقط نوک دماغشان را ببینند و نهایت آرزویشان قهرمانی در لیگ، برتری در دربی، کریخواندن برای حریف و بُرزدن فلان بازیکن درجهچندمی است. مدیریت کلان برای ما اصلاً معنی ندارد و همین که چند تیم در لیگ قهرمانان داشته باشیم، آقایان را راضی میکند، منتها خبری از برنامهریزی نمیشود و عملاً همه پذیرفتهایم جایی در بین برترین تیمهای آسیا نداریم. متأسفانه آنقدر تنزل کردهایم که گرفتن میزبانی، گرفتن مجوز حرفهای و عکس یادگاری با ستارههای رقبا نهایت آرزوی مدیران ماست. باید به خودمان بیاییم و اساسی تغییر کنیم. در این صورت حداقل باید چند سال بگذرد تا قدری از عقبماندگیهای این سالها جبران شود. در غیر این صورت ناکامیتیمهای ایرانی در فوتبال باشگاهی آسیا همچنان ادامه خواهد داشت.