بررسی آماری در برگزاری همه انتخاباتها و تجربه مشارکت مردم در شهرهایی که انتخابات به مرحله دوم کشیده میشود، کاهش انگیزه مردم برای شرکت در انتخابات را نشان میدهد. در بررسی علل کاهش مشارکت مردم حداقل به دو دلیل مشخص میتوان اشاره کرد. دلیل اول آنکه در مرحله دوم انتخابات معمولاً از شور و حرارت و گرمی تبلیغات انتخاباتی مانند مرحله اول خبری نیست. فعالان سیاسی، اصحاب رسانه و قلم، مطبوعات و رسانهها مانند مرحله اول تنور انتخابات را گرم نمیکنند و فضای سرد حاکم بر انتخابات بر رفتار مردم نیز اثر میگذارد. دلیل دوم آنکه مردم نیز عموماً احساس میکنند تکلیف خود را انجام دادهاند و انتخابات تمام شده و مجلس شکل گرفته و دیگر نیازی به حضور آنان نیست. مردم احساس میکنند تعداد باقیمانده نمایندگان تأثیر چندانی در سرنوشت مجلس جدید نخواهد داشت. علاوه بر دو دلیل فوق تلاش رسانههای معاند و مخالف نظام نیز در سرد کردن تنور انتخابات و کاهش مشارکت مردم بیتأثیر نیست.
انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی به تصریح همه فعالان سیاسی، بیش از آنکه رنگ و بوی یک رفتار اجتماعی و سیاسی و رقابت انتخاباتی برای تشکیل مجلس قانونگذاری داشته باشد، به چالش و هماورد مردم ایران با دشمنان و بدخواهان ملت ایران تبدیل شده بود. بر اساس منطق عقلی و تجربی، در هر انتخابات به میزانی که حضور مردم در مرحله اول اهمیت دارد، بیشک مرحله دوم نیز از همان حساسیت و اهمیت برخوردار است. این نکته مهم، خاصه در باره این انتخابات به دلیل آنچه که در مرحله اول شاهد بودیم از ضریب اهمیت بیشتری برخوردار است.
مرحله اول انتخابات مجلسین شورای اسلامی و خبرگان رهبری، بیشباهت به جنگ احزاب در صدر اسلام و عملیات غرورانگیز مرصاد در سال پایانی جنگ تحمیلی نبود. دشمنان بیرونی در یک جنگ روانی سنگین و با برنامهریزی پیچیده و چندلایه (هیبریدی) با کمک «سرشاخهها و شبکه همکار درونی»، «نفوذیها»، «تمام ظرفیت اپوزیسیون خارج نشین»، «تمام ظرفیت سازماندهی شده در فضای مجازی»، «شبکههای ماهوارهای» و... همه چیز را برای زمینگیر کردن جمهوری اسلامی ایران در برگزاری یک انتخابات بیفروغ مهیا کرده بودند. برنامهریزی و تلاش چند ساله دشمنان بیرونی برای «بنبست نمایی»، «بدبین کردن»، «ناامیدسازی»، «بی اعتماد کردن» و «متنفر ساختن» مردم، آنان را به این اطمینان رسانده بود که سطح مشارکت مردم در انتخابات، در تهران بین ۵ تا حداکثر ۸ درصد و در کل کشور زیر ۲۰ درصد خواهد بود. اما این بار نیز دشمنان ملت ایران مثل همیشه دچار خطای محاسباتی شده بودند. ملت غیور و بصیر ایران، که تجربه فتح و آزادی خرمشهر و پاوه را با خود همراه داشتند، با حضور چشمگیر و مجاهدانه، پیروزی بزرگی را رقم زده و در تنگه مرصاد انتخابات، دشمنان را زیر پای اراده خود له کرده و برگ زیبای دیگری از کتاب صیانت از دستاوردهای انقلاب اسلامی را در تاریخ ثبت کردند. مشارکت مردم در مرحله اول انتخابات همانگونه که رهبر فرزانه انقلاب فرمودند حضوری جهادی بود. حضور مردم به لحاظ کیفیت نه فقط یک حضور حماسی سیاسی بلکه عملاً دفاع از اسلام و دستاوردهای انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی بود. اینک وقت آن است که مردم (به حکم آنکه کار را که کرد آن که تمام کرد) با حضور مجاهدانه و با بصیرت خود کار ناتمام را در ۲۲ حوزه باقیمانده تمام کنند. مردم ایران در مرحله اول مسیر انتخابات را با گرمی پیموده و ۲۴۵ نماینده را انتخاب کردهاند ولی هنوز کار تمام نشده و تکلیف ۴۵ کرسی مجلس مشخص نیست.
در مرحله دوم انتخابات فقط ۹۰ نفر برای ۴۵ کرسی مجلس شورای اسلامی در ۲۲ حوزه انتخابیه با هم رقابت میکنند که مهمترین آنها شهر تهران با ۱۶ نماینده باقیمانده است. در باره اهمیت و ضرورت مشارکت گسترده مردم در مرحله دوم (همانند مرحله اول)، حداقل به دو نکته باید توجه شود: نکته اول اینکه در این مرحله که تعداد نامزدها بسیار کمتر از مرحله اول است، مردم فرصت بیشتری برای بررسی و انتخابات فرد مناسبتر و اصلح از بین نامزدهای موجود در اختیار دارند. یادآوری میشود که در مرحله اول فقط در شهر تهران بیش از ۳۵۰۰ نامزد با هم رقابت میکردند که این تعداد در مرحله دوم به ۳۲ نفر کاهش یافته است. نکته دوم اینکه انتخاب بهترین گزینهها در این مرحله میتواند بر آرایش سیاسی مجلس تاثیر جدی و مؤثر گذاشته و به کارآمدتر ساختن مجلس به ویژه در شکلگیری کارگروههای تخصصی مجلس (کمیسیون ها) و جمعیتهای کاری و تخصصی نمایندگان (فراکسیون ها) کمک کند خاصه اینکه ۱۶ نفر از این ۴۵ نفر (بیش از یک سوم) به تهران اختصاص داشته و ترکیب نمایندگان تهران بر روی کارکرد مجلس و شکلگیری هیئت رئیسه و کارگروههای تخصصی تأثیر مستقیم دارد. از همین رو باید با همان شور و اشتیاق انتخاباتی مرحله دوم را برگزار کنیم.
در اهمیت برگزاری باشکوه انتخابات مرحله دوم با حضور حداکثری مردم از این نکته نیز نباید غافل شد که بدخواهان و دشمنان ملت ایران که در مرحله اول تمام برنامهها و هزینههایی که صرف تعطیلی انتخابات و نابودی اراده مردم کرده بودند با شکست سنگین مواجه شده، هماینک مانند مار زخمی در صدد جبران شکست خود و تحمیل هزینه مضاعف به نظام و مردم برخواهند آمد، اما از آنجا که دشمن کینهتوز، تلاش خود را در تغییر شاکله کلی مجلس دوازدهم کم تأثیر و بلکه بیتأثیر میبیند، طبیعی است که بیشترین همت خود را برای تأثیرگذاری بر امنیت و سلامت انتخابات از روشهای مختلف، از پخش گسترده شایعات ویرانگر تا اقدامات فیزیکی و سخت به کار گیرد تا لااقل تصویری مخدوش و غیرواقعی از انتخابات در ایران به افکار عمومی جهان ارائه کند.